Những ngôi nhà chỉ còn lại đống gỗ trơ trụi, mất điện, mất nước, gạo mốc, lúa ướt và cả những gốc dó trầm, cây lâm nghiệp lâu năm cũng bị “xóa sổ”
Người dân xã Kỳ Thượng (huyện Kỳ Anh, Hà Tĩnh) như tái hiện lại khung cảnh của thời chiến tranh. Một cán bộ địa phương nhận định rằng, sau cơn bão số 10, kinh tế xã Kỳ Thượng bị kéo lùi… 10 năm.
Trắng tay
Trở về xã Kỳ Thượng sau khi cơn bão đi qua được 5 ngày, người dân nơi đây vẫn chưa hết bàng hoàng khi nhớ lại trận bão kinh hoàng vừa qua. “Có lẽ đó là trận cuồng phong khủng khiếp nhất mà tôi chứng kiến”, một người dân nói.Kỳ Thượng có địa hình lòng chảo, ba phía tựa núi nên mọi cơn thịnh nộ của bão Doksuri đều quần tụ về đây. Với hơn 8 tiếng quần thảo trên vùng đất này đã đủ cướp đi toàn bộ tài sản của người dân. Những vườn cây keo từ 1 – 5 năm tuổi, những rừng thông, vườn dó trầm hàng chục năm bị bão đánh tan hoang nằm ngổn ngang hai bên đường. Nhà cửa đổ nát, nhiều người dân lâm cảnh màn trời chiếu đất. Đến bây giờ, hệ thống điện, viễn thông vẫn chưa được khắc phục nên Kỳ Thượng dường như vẫn bị cô lập với thế giới bên ngoài.
Ghé vào một ngôi nhà bị đổ sập hoàn toàn, hai vợ chồng đang cố gắng nhặt nhạnh những đồ dùng sinh hoạt còn có thể dùng được trong đống đổ nát. Đó là gia đình anh Nguyễn Văn Thảo (SN 1984, trú tại thôn Bắc Tiến). Anh nói: “Chỉ còn biết cắm 4 cái cọc rồi căng bạt lên để có chỗ che nắng che mưa”.
Bước vào cái lán tạm của vợ chồng anh Thảo dưới cái nắng 39 độ ai nấy đều rùng mình. Không quạt, không nước, cái lán như một lò hỏa, hai đứa con mồ hôi nhễ nhại ngồi khóc thét khiến chúng tôi không khỏi xót xa. Ngồi bên cạnh, chị Cao Thị Liên (vợ anh Thảo) cũng khóc theo: “Không còn gì nữa. Giờ đành ở tạm trong căn lều này chứ không còn tiền để xây nhà mới”.
Chị nói tiếp: “Hồi đầu năm, tôi bị tai nạn rất nặng, mổ não tại Hà Nội, nằm một chỗ mấy tháng trời. Tôi vừa có thể đi lại được gần 2 tháng nay mà cũng chỉ làm được những việc nhẹ thôi. Giờ lại thêm nhà bị sập nữa không biết song sao đây. Có mấy cân gạo cất trong chiếc bao tải nhỏ đã bị mốc đen rồi. Thương hai đứa nhỏ, tội lắm”.
Cách đó vài ba cửa ngõ là ngôi nhà đổ sập của bà Nguyễn Thị Trúc (SN 1961). Bà Trúc là hộ “nghèo bền vững” ở thôn Bắc Tiến. Chồng mất sớm, một mình bà lăn lộn nuôi hai đứa con trưởng thành. Hơn nửa cuộc đời chắt chiu được 10 triệu bạc đến hồi đầu năm, bà quyết định mua khung nhà cũ của người trong xóm về ở, rồi vay thêm 20 triệu đồng của Ngân hàng chính sách sắm vật liệu về sửa sang lại. Tính đến nay, bà Trúc sống trong ngôi nhà mới chưa được 7 tháng thì bị bão đánh sập. Khi chúng tôi đến, lực lượng công an, bộ đội đến giúp đỡ, cố tìm thứ gì còn tận dụng được để dựng lại nhà cho bà nhưng họ đành “bó tay”.
Không giấu nổi tiếng thở dài, bà Trúc chia sẻ: “Mấy ngày hôm nay tôi chưa đêm nào ngủ được 2 tiếng đồng hồ. Giờ còn chi trong tay nữa mô, nhà sập, hơn tạ lúa ướt nước, nồi niêu xoong chảo gió cuốn hết cả”.
Kinh tế kéo lùi… 10 năm
Kỳ Thượng là xã thuần nông nên toàn bộ kinh tế của người dân đều nằm ngoài đồng. Chính vì thế, khi cơn bão số 10 càn quét qua, thiệt hại ở địa phương này là rất lớn, nhiều hộ dân mất trắng.
Ông Nguyễn Tá Quý (SN 1957, trú tại thôn Tiến Thượng) từng được xem là cựu binh vượt khó vươn lên của huyện Kỳ Anh. Chiến tranh đã lấy đi một cánh tay nhưng không khuất phục được ý chí vươn lên của ông, thế nhưng bão số 10 đã cướp đi công sức mà suốt 15 năm nay ông cùng vợ gây dựng nên.
Chỉ trong 8 tiếng đồng hồ, khu vườn hơn 1.000 cây dó trầm đã 15 năm tuổi, 400 cây mỡ, 1ha keo tràm, 200 cây bưởi… gần như bị bão san phẳng. “Số diện tích cây dó trầm bị gãy đổ đã đến kỳ thu hoạch, nếu bán cũng được hơn 1 triệu đồng/cây, vậy mà giờ chỉ có thể vứt đi chứ không tận dụng được việc gì nữa. Chỉ riêng việc thuê người dọn dẹp cũng hết hàng chục triệu đồng rồi. Mọi vốn liếng nằm ngoài vườn cả, 15 năm nay chưa thu lại được gì giờ coi như mất trắng. Tính thiệt hại cũng gần 1,4 tỷ đồng”, ông Quý chán ngán.
Gia đình anh Nguyễn Xuân Viết (Phó Chủ tịch UBND xã Kỳ Thượng) cũng bị bão xô đổ hơn 100 gốc dó trầm, 50 gốc cam, 10 gốc bưởi. Ước tính thiệt hại gần 400 triệu đồng. Theo anh Viết thì hầu hết tài sản của người dân vùng Kỳ Thượng này chủ yếu nằm ở ngoài đồng, với những rừng cây lâm nghiệp, cây dó trầm hàng chục năm tuổi. Kỳ Thượng muốn lấy lại kinh tế như thời điểm trước khi bão vào phải mất 10 năm nữa.
Cần gạo cứu đói
Ông Vũ Trung Tiến, Chủ tịch UBND xã Kỳ Thượng cho biết, tính đến hiện tại toàn xã Kỳ Thượng có 72 ngôi nhà bị sập, trong đó có 25 nhà sập hoàn toàn; 1.800 ngôi nhà và 12 hội quán thôn hư hỏng, tốc mái; 300 tấn xi măng làm đường giao thông chưa kịp thi công bị ngập ướt; 30 ha lúa chưa thu hoạch cùng 50 tấn lương thực bị bão càn quét, làm ướt, hư hỏng; 400 ha sắn hư hại; trên 1.000 ha diện tích cây keo lá tràm, gió trầm và các loại cây ăn quả khác của người dân bị xóa sổ hoàn toàn; gần 300ha rừng tự nhiên bị “xóa sổ”…, ước tính thiệt hại lên tới 218,7 tỷ đồng.
“Do mất điện trong thời gian dài, người dân còn lúa cũng không thể xay xát được, rất cần gạo cứu đói nhân dân vào lúc này, ông Tiến nói.
TÂM ĐAN/ Nông Nghiệp